معبد باستانی چغازنبیل
این سازه در ۱۹۷۹ اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت.
خاورشناسان چغازنبیل را نخستین ساختمان مذهبی ایران می‌دانند.
چغازنبیل بلندترین و قدیمی ترین ساختمان آجری جهان است.
این زیگورات پرستشگاهی است که ایلامیها برای خدایان خود ساخته بودند.
این بنای مربعی، صد و پنج متر طول و عرض و ۵۲ متر ارتفاع داشت.
اونتش-نپیریشه شاه ایلام در قرن سیزده پیش از میلاد آنرا ساخته است.
بنا از آجر ساخته شده است و بر روی آجرهای آن نوشته های زیادی به خط ایلامی دیده می شود که بر روی آنها مطالبی تقریبا یکسان نوشته شده است.
زیگورات چغازنبیل پنج طبقه بوده و در طبقه بالا معبد اینشوشیناک قرار داشته است.
او خدای ایلامی است که حافظ شهر شوش پایتخت ایلامیان بوده است.
مردم شوش باستان عقیده داشتند این خدا از این مکان به آسمان میرود و سپس به زمین باز می گردد.
در تمام طول بنا آبراههایی دیده می شود، شاید دلیل آنها حفاظت از بنا در مقابل بارانهای سیل آسای خوزستان است.
دورتادور بنا سنگفرش است و در بعضی از سنگفرشها آثار جای پای بچه دیده می شود.
دلیل آن تا کنون مشخص نشده است.
در شمال غربی بنا پناهگاه های کوچکی دیده میشوند که مربوط به خدای ایلامی ایشنیکراب است.
درون محوطه یک ساعت خورشیدی بزرگ نیز ساخته شده بود.
سایت تاریخی هفت تپه
در واقع در اینجا خرابه ها و باقی مانده هایی از یک شهر باستانی را می بینید که قدمت آن به ۳۵۰۰ سال قبل برمی گردد.
چیزی که در این محوطه زیاد به چشم می خورد وجود تپه های متعدد است که اسم این محل هم از همین تپه ها آمده است.
این محوطه حدود ۱/۵ کیلومتر مربع است و از ۱۴ تپه مختلف تشکیل شده است همین وسعت زیاد باعث شد که باستان شناسان و کاوشگران زیادی در آن به دنبال آثار باستانی بودند.
در این منطقه گورهای جمعی، مقبره شاهی، تدفین در تابوت، تدفین های ساده در کف خانه و تدفین در گور خمره دیده شده است.
قدیمی ترین طاق ضربی فلات ایران در هفت تپه:
محوطه هفت تپه احتمالا همان شهر تیکنی ایلامی است.
طاقی که در مقبره مشهور هفت تپه وجود دارد قدیمی ترین نوع طاق ضربی در دوره ایلامی و فلات ایران است و از نمونه مشابهش در چغازنبیل، ۲ قرن قدیمی تر است. ( فاصله از چغازنبیل تا سایت تاریخی هفت تپه ۱۵ دقیقه با ماشین است).
موزه هفت تپه
اشیای زیادی در منطقه هفت تپه کشف شده که علاقه‌مندان برای مشاهده می‌توانند به موزه‌ی هفت تپه مراجعه کنند و ما فهرست‌وار به آنها اشاره می‌کنیم: گل‌نوشته و کتیبه‌های سنگی به خط میخی و زبان اکدی ( از زبان‌های رایج بین آشوریان و بابلیان در دوران باستان)، مهرهای سنگی و گلی به همراه اثرمهرها اثرمهرها در واقع تکه گلی بوده‌اند که مهر بر آنها زده می‌شده و برای مسدود کردن دهانه‌ی تنگ‌های سفالی از آنها استفاده می‌شده و جنبه‌ی حفاظتی داشته‌اند.
ظروف سفالی مانند کوزه‌های کف گرد و نوک‌تیز، ساغرهای پایه‌دار، خمره‌ها و… ظرف‌های سفالی کشف شده یا از نوع ظروف ساده با رنگ نخودی یا از نوع ظروف منقوش با رنگ قهوه‌ای تیره و روشن هستند.
در هفت‌تپه متنوع‌ترین رنگ‌های این اندودها کشف شده است.
اندودهای آبی، نیلی، قرمز، نارنجی، زرد و… . سردیس‌های گلی از مرد و زن ایلامی و ماسک‌های گلی مردانه اشیای فلزی عمدتا از جنس مفرغ مانند سلاح‌های جنگی همچون خنجرها، پیکان‌ها، سرنیزه‌ها و… ابزارآلاتی نظیر اسکنه، مغار، تبر و… و اشیایی دیگر مانند سوزن‌ها و میخ‌ها و… پیکرک‌های سفالی انسانی؛ این پیکرک‌ها که به روش قالب‌گیری ساخته شده و در کوره پخته شده‌اند، شمایل مردان، زنان و نوازندگان را دارند.
پیکرک‌های فلزی حیوانی؛ این پیکرک‌ها به روش ریخته‌گری ساخته شده‌اند شمایل گاو کوهان‌دار با کوهان‌های بزرگ را دارند. از سایت تاریخی هفت تپه تا موزه هفت تپه پیاده روی ۲ دقیقه پیاده روی می باشد.
کاخ آپادانا( کاخ داریوش)
کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی بوده‌است.
این کاخ به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در حدود سال‌های ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد در شوش روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاد شد.
کاخ برازنده داریوش در شوش دور تا دور یک حیاط ساخته شده است ، کتیبه ای که در آن جا به دست آمده است گزارش جالبی از ساختمان این کاخ به دست می دهد. این کتیبه که می توان آن را تقریباً یک پیمان ساختمانی نامید، احتمالاً به عنوان راهنمایی با ارزش برای ساخت بناهای مشابه در تخت جمشید و سایر مراکز هخامنشی به کار می رفت.
در سال ۱۸۸۰ میلادی، یک گروه از باستان شناسان فرانسوی این کاخ را از دل خاک بیرون کشیدند و ستون‌ها و سرستون‌های کاخ را با اره بریدند و به فرانسه منتقل کردند و امروزه در شوش، فقط چند زیرستون وجود دارد و کاخ به شکل سابقش وجود ندارد.
بیش‌تر اشیا خارج شده، اکنون در موزه لوور نگهداری میشوند.
قلعه فرانسوی ها(دمورگان/آکروپل)
در سال ۱۸۹۷ میلادی ژان ماری ژاک دو مورگان فرانسوی جهت تحقیق واکتشاف به شوش آمد و جهت اسکان او وهمراهانش و نگهداری آثار باستانی مکشوفه عملیات ساخت قلعه شوش آغاز شد.
برای این کار بلندترین نقطه تپه های شوش یعنی اکروپل انتخاب گردید و قلعه ای به شکل قلعه های قرون وسطا و ذوزنقه ای شکل بر روی آن ساخته شد.
ساختمان این قلعه اغلب با خشت و بقایای باستانی آجرها و خشت های دوره های مختلف که در محوطه باستانی شوش باقی مانده بود بنا گردید ودر سال ۱۹۱۲ میلادی کار ساخت آن به پایان رسید.
از این قلعه اکنون نیز به عنوان مرکز نگهداری و تحقیق آثار باستانی استفاده می شود.(فاصله از کاخ آپادانا تا قلعه دمورگان ۳ دقیقه پیاده روی می باشد)
کاخ شاه هور(کاخ اردشیر دوم)
در سال ۱۹۶۹ میلادی به هنگام عملیات عمرانی درکرانه غربی رود شاوور به‌فاصله تقریبی ۴۰۰ متری غرب تپه آپادانا تیغه بولدوزر به چند پایه‌ستون هخامنشی برخورد کرد. طی کاوش هایی که از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۶ میلادی در این قسمت انجام شد بقایای یک کاخ هخامنشی دیگر آشکار گردید که به کاخ شاوور موسوم است.
کاخ شاوور مجموعه ای نسبتاً وسیع با۲۲۰ متر طول و ۱۵۰ متر عرض است که از یک تالار ستوندار به ابعاد ۶/۳۴×۵/۳۷ متر با ۸×۸ ردیف ستون و قسمت های دیگر تشکیل شده است.
در این کاخ همچنین چند تکه نقش برجسته سنگی به دست آمده که نگهبانان نیزه دار و خدمت گزاران پارسی و مادی را در حال حمل ظروف غذا نشان می‌دهد.
قطعاتی از چند کتیبه نیز به دست آمده است که این کاخ را هَدیش خوانده و ساخت آن را به اردشیر نسبت داده است.
احتمالاً این شاهنشاه هنگامی که مشغول بازسازی کاخ اصلی بر روی تپه آپادانا بود، کاخ شاوور را برای استقرار موقت خود بنا نهاده است.(فاصله از کاخ آپادانا تا این کاخ ۳ دقیقه پیاده روی است)
موزه شوش
موزه شوش یکی از مهمترین موزه های ایران است. این موزه که در میان باغی بزرگ ساخته شده است، دارای شش تالار بزرگ است و آثار به نمایش درآمده در آن حاصل بخشی از حفاریهای منطقه شوش و چغازنبیل می باشد. آثار این موزه به دوره پیش از تمدن عیلام تا دوران پس از اسلام تعلق دارد. (فاصله از مکان قبلی تا این موزه ۴ دقیقه پیاده روی است)
موزه شوش
آرامگاه دانیال نبی
دانیال نبی یکی از پیامبران بنی اسرائیل (قرن ۷ پ م) و متولد بیت المقدس است.
نژاد دانیال نبی از قبیله یهودا و تبارش به پسر چهارم از همسر اول یعقوب بر می گردد.
بعد از فتح بابل به دست کورش، دانیال نبی به شوش مهاجرت و در سن ۸۳ سالگی فوت و جسدش پس از مومیایی شدن در شرق رودخانه شاوور (شاه هور، شاهپور) دفن می شود.
می گویند؛ مردم شرق و غرب رودخانه بر سر کجایی دفن دانیال نبی جدال داشتند و طبق توافق مدتی در غرب و مدتی در شرق جسد را نگهداری می کردند، که در نهایت تصمیم می گیرند،آرامگاه دانیال نبی در میان رودخانه باشد.( فاصله از موزه تا این آرامگاه ۳ دقیقه پیاده روی است)
